Rynek TSL to nie tylko transport, ale również logistyka kontraktowa, magazynowanie, usługi celne, a co za tym idzie różne podejście do konstruowania ceny usługi ze względu na specyfikę produktu. 

Ze względu na swoją specyfikę wypracował on różne dodatki finansowe, które reguluje klient w zależności od rodzaju realizowanego dla niego transportu.

Najczęściej występującym jest korekta paliwowa.

Wiele wyzwań dla sektora transportowego wprowadziła m.in. pandemia COVID-19, zwiększając koszty operacyjne, w tym rozregulowanie ceny paliw, następnymi czynnikami wprowadzającymi dużą zmienność był wybuch wojny w Ukrainie i napięcia geopolityczne oraz inflacja mając bezpośredni wpływ na ceny ropy naftowej, co wymaga elastyczności i dostosowywania się do zmieniających się warunków rynkowych.

Wprowadzenie mechanizmu korekty paliwowej jest istotnym aspektem, mającym na celu uwzględnienie zmian cen paliwa i zapewnienie klientom ciągłej realizacji usług, a przewoźnikom bezpieczeństwa w pokryciu tego kosztu zmiennego. 

W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej mechanizmowi korekty paliwowej, jego wpływowi, oczekiwaniom stron oraz potencjalnym niebezpieczeństwom  i korzyściom z jego stosowania.

Co to jest korekta paliwowa?

Stosowana w transporcie korekta paliwowa to mechanizm, który ma na celu dostosować cenę transportu, uwzględniając zmienność cen paliw. Jest to szczególnie istotne, ponieważ koszty paliwa mają znaczący wpływ na koszty operacyjne firm transportowych, a dzięki temu rozwiązaniu strony umowy mogą ustabilizować warunki współpracy, aby uniknąć w przyszłości niekontrolowanej  i nieprzewidzianej zmienności stawek.

W ramach umowy między firmą transportową a klientem należy pamiętać o ustaleniu podstawowych parametrów, w tym metody obliczania korekty, źródło danych o cenie paliwa oraz okresy aktualizacji. Najczęściej stosowane metody kalkulacji to indeksowa, procentowa lub oparta na rzeczywistym zużyciu paliwa.

Kiedy cena paliwa na rynku wzrasta, korekta paliwowa umożliwia podniesienie ceny transportu w celu pokrycia wyższych kosztów paliwa. Z kolei w przypadku spadku cen paliwa, cena transportu może być odpowiednio obniżona.

Dzięki temu mechanizmowi obie strony mogą utrzymać równowagę finansową i minimalizować ryzyko nierównowagi ekonomicznej wynikającej z wahających się cen paliwa bez konieczności ciągłej renegocjacji stawek.

Co ma na celu wprowadzenie korekty paliwowej we współpracy?

Korekta paliwowa jest istotnym elementem budowania długoterminowego partnerstwa i zaufania pomiędzy stronami.

Bezpieczeństwo finansowe i stabilność współpracy 

Wprowadzenie korekty paliwowej ma dać bezpieczeństwo w postaci terminowego realizowania transportów poprzez odzwierciedlenie w stawce za usługę transportową aktualnego kosztu paliwa. Tak jak pisałem wcześniej, mechanizm działa w obie strony (w górę / w dół), dlatego też oddziałowuje w równym stopniu na strony współpracujące ze sobą, a ustalone zasady współpracy w dużym stopniu zabezpieczają ilość usług do zrealizowania przez przewoźnika, a klientowi mają zagwarantować gotowość podwykonawcy do realizacji usług na jego rzecz.

Tutaj sprawdzisz koszty swojego transportu z uwzględnieniem opisanej korekty paliwowej.

Ponieważ koszty paliwa w przypadku usług transportowych są jedną z ważniejszych składowych o dużym udziale w kosztach całkowitych, to stosowanie korekty paliwowej jest kluczowe dla długoterminowego partnerstwa między firmą transportową a klientem.

Utrzymanie rentowności

Fluktuacje cen paliwa mają istotny wpływ na koszty operacyjne przewoźnika, dlatego wprowadzenie mechanizmu korekty paliwowej umożliwia dostosowanie cen transportu w celu utrzymania rentowności.

Monitorowanie i aktualizacja cen paliwa, obliczanie korekt, negocjacje i rejestrowanie zmian – to wszystko wymaga dodatkowej pracy i zasobów. Aby utrzymać efektywność i kontrolę nad tym procesem najlepszym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie tabeli korekty paliwowej. Ta pozwoli na automatyczne wyliczenie stawek końcowych dla danego transportu.

Czy są różne mechanizmy korekty paliwowej?

Ważne jest, aby zauważyć, że konkretny mechanizm korekty paliwowej zależy od negocjacji i uzgodnień między stronami. Dlatego istnieje wiele różnych podejść i rozwiązań, które mogą być uwzględniane w umowach transportowych w celu zastosowania zmian w cenach usług.

Dobór odpowiedniego mechanizmu korekty paliwowej jest również często uzależniony od charakterystyki tras, jakie klient posiada do realizacji. Znaczenie ma tu długość przejeżdżanej trasy, częstotliwość, czas realizacji usługi, czynności dodatkowe, a to tylko kilka czynników decydujących o cenie końcowej za transport.

Poniżej opisujemy 3 wybrane sposoby regulowania ceny usługi transportowej korektą paliwową:

Odwoływanie się do konkretnego indeksu cen paliw.

Umowa może odwoływać się do konkretnego indeksu cen paliwa, takiego jak średnia rynkowa cena paliwa na przykład w danym regionie lub indeks cen paliwa takich jak Platts Index. (znany również jako Platts pricing index), to jeden z najbardziej uznanych i używanych indeksów cen surowców, w tym również paliw. Indeksy Platts są opracowywane przez S&P Global Commodity Insights, firmę specjalizującą się w dostarczaniu informacji i analiz rynkowych dla przemysłu energetycznego i surowcowego.

Na podstawie zmian tego indeksu może być korygowana cena transportu.

Na przykład, gdy indeks wzrasta o określony procent to cena transportu  wzrasta o określony wskaźnik.

Porównywanie obecnej ceny paliwa do ustalonej ceny bazowej paliwa.

Polega to na ustaleniu między stronami bazowej ceny paliwa do której w przyszłości strony będą się odwoływać, aby ustalać cenę usługi na kolejny okres rozliczeniowy w oparciu o bieżącą cenę paliwa.

Do wyliczenia potrzebne jest jeszcze ustalenie wielkości zużycia ilości litrów oleju napędowego na 100 km przejechanej trasy.

Tego typu sposób liczenia korekty paliwowej wykorzystuje się najczęściej w transporcie drogowym całopojazdowym w przypadku zastosowania między stronami ceny usługi przeliczonej na jeden kilometr. Oznacza to, że jeśli strony rozliczają się na podstawie cennika za każdy km przejechanej trasy i posiadają matrycę długości każdej realizowanej trasy oraz ustalony poziom zużycia ilości litrów oleju napędowego na każde przejechane 100 km to ten model korekty paliwowej może służyć do prostego regulowania stawek za usługę.

Kalkulator korekty paliwowej uwzględniający cenę bazową paliwa, jak i cenę bieżącą, ale oparty o ustalony udział procentowy kosztów paliwa w cenie usługi transportowej. Najczęściej stosowanymi to między 30% a 35% i jest on stały w ramach danego kontraktu. Należy pamiętać, iż jeśli auto dostawcze/ciągnik siodłowy zużywa 32 litry oleju napędowego do przejechania 100 km, to nie oznacza, iż udział procentowy kosztów paliwa w cenie usługi wynosi 32%. Ten model regulowania cen za usługi transportowe jest dość powszechny, ponieważ jest on dość elastyczny i może on być stosowany zarówno w przypadku posiadania cennika za km przejechanej trasy, jak i cennika określającego stawki ryczałtowe do każdej trasy.

 W każdym z tych modeli strony muszą ustalić częstotliwość korygowania stawek.

Jak wygląda w praktyce kalkulator korekty paliwowej?
Istnieje możliwość otrzymania spersonalizowanego kalkulatora na potrzeby Państwa firmy.

O czym nie należy zapominać?

Aby zabezpieczyć swoje interesy obie strony przy wspomnianym wyżej monitorowaniu mogą wykorzystywać cyfrowe narzędzia, mechanizmy usprawniające:

– automatyczne pobieranie wartości ze strony internetowej z dostępnością ceny lub wskaźnika paliwa;

– wykorzystywanie systemów TMS i oprogramowania finansowego  do wyliczania cen dla klienta lub przewoźnika;

– dobrą praktyką jest stworzenie wewnątrz firmy zautomatyzowanego kalkulatora paliwowego, który będzie wykorzystywany do codziennego monitorowania wskaźnika korekty paliwowej.

Wdrażanie korekty paliwowej może być trudne w praktyce, szczególnie jeśli chodzi o monitorowanie zużycia paliwa, sprawdzanie cen paliwa na rynku i audytowanie tych danych. Istnieje ryzyko błędów w obliczeniach lub sporów dotyczących rzeczywistego zużycia paliwa i kosztów. Nieodpowiednie monitorowanie może prowadzić do sporów i braku zaufania między stronami.

Aby ograniczyć ryzyko sporów i braku zaufania, ważne jest ustalenie jasnych zasad i procedur oraz źródeł danych. Regularna komunikacja i współpraca między stronami są również kluczowe dla skutecznego wdrożenia korekty paliwowej.

Podsumowując, paliwo to nie jedyna składowa kosztów, ale znacząca bo stanowi ona co najmniej 1/3 wszystkich obciążeń przewoźnika. Ponadto, w okresie współpracy stron, zmienia się i ma duży wpływ na rentowność biznesu, a co za tym idzie cenę usługi lub produktu. Korekta paliwowa może mieć wartość również ujemną (obniżka stawek)– nie tylko dodatnią.

W obliczu globalnych wydarzeń takich jak pandemia, konflikty wojenne, sytuacja polityczna w krajach wydobywających ropę naftową oraz inflacja, ten mechanizm staje się jeszcze bardziej istotny.

Autor:

Adam Dąbrowski
Dyrektor Spedycji i Transportu w ALFA SPED